امروزه به دلیل آن که ارتباطات فضای مجازی رونق زیادی یافته است طراحی یک سایت به شکل مناسب و مورد پسند کاربران متفاوت اهمیت بالایی یافته است. به همین جهت صاحبان سرمایه و کار برای رونق کار خود به دنبال طراحان حرفه ای برای طراحی سایتی مناسب و کارآمد هستند. لذا یادگیری روش های مناسب و به روز طراحی سایت ، مورد توجه بسیاری از علاقه مندان و کارجویان قرار گرفته است.
جاوا اسکریپت یک زبان اسکریپت‌نویسی یا برنامه‌نویسی است که امکان پیاده‌سازی چیزهای پیچیده را روی صفحات وب ممکن ساخته است. درواقع هر بار که یک صفحه وب، کاری بیش از لود شدن و نمایش اطلاعات استاتیک انجام می‌دهد و به اجرای کارهایی مانند به‌روزرسانی‌های مداوم سر زمان مقرر، ارائه نقشه‌های تعاملی، گرافیک 2 و 3 بعدی متحرک، فریم‌های پخش ویدئو و مواردی از این دست می‌پردازد، می‌توانید مطمئن باشید که از جاوا اسکریپت استفاده شده است.
جاوا اسکریپت یک زبان اسکریپت نویسی تحت وب است، که در میلیون ها صفحه وب برای اضافه کردن توابع، اعتبار سنجی فرم ها، ارتباط برقرار کردن با سرور و… استفاده شده است.
جاوا اسکریپت در لایه سوم از مجموعه لایه‌های فناوری وب قرار می‌گیرد که دو مورد دیگر HTML و CSS هستند.
- HTML یک «زبان نشانه‌گذاری» (markup language) است که برای سازمان‌دهی استفاده می‌شود و به محتوای وب معنی می‌بخشد. برای نمونه به تعریف پاراگراف‌ها، عناوین و جدول داده یا جایگذاری تصاویر و ویدئوها در صفحه می‌پردازد.
- CSS یک زبان سبک‌بندی است که از آن برای اعمال سبک‌بندی‌های مختلف روی محتوای HTML خود استفاده می‌کنیم. برای نمونه تعیین رنگ پس‌زمینه و فونت‌ها و طرح‌بندی محتوا در ستون‌های چندگانه به وسیله CSS صورت می‌پذیرد.
- جاوا اسکریپت یک زبان اسکریپت‌نویسی است که امکان ایجاد محتوایی با به‌روزرسانی پویا، کنترل چندرسانه‌ای، متحرک‌سازی تصاویر، و تقریباً هر گونه کار دیگری را فراهم می‌سازد. شاید همه چیز کمی اغراق باشد؛ اما با چند خط کد جاوا اسکریپت می‌توان واقعاً کارهای خارق‌العاده‌ای در صفحه‌های وب صورت داد.
بیشتر بدانیم : آموزش کامل JavaScript
کاربرد جاوا اسکریپت در دنیای برنامه نویسی
جاوا اسکریپت محبوبیت زیادی دارد. این محبوبیت بی دلیل نیست چرا که با این زبانِ شی گرا شما قادر خواهید بود تاسایت‌های بی‌روح خود را جان بخشی کنید و با کاربران خود تعامل داشته باشید. یعنی می‌توانید فایل‌های انیمیشنی، صوتی و تصویری را روی سایت خود به نمایش بگذارید. همچنین می‌توانید روی سایت‌تان تایمر قرار دهید، رنگ‌ها را با حرکت موس تغییر دهید و بسیاری کارهای دیگر که باعث جذابیت بیشتر صفحات وب می‌شوند.
اما این تمام چیزی نیست که جاوا اسکریپت در اختیار شما قرار می‌دهد. شما با استفاده از این زبان می‌توانید شروع به ساخت برنامه‌های وب و موبایل و دسکتاپ کنید. برای این منظور می‌توانید از فریمورکهای مختلف JavaScript که مجموعه‌ای از کتابخانه‌ها را در اختیار شما قرار می‌دهند استفاده کنید. یکی از کارهای سرگرم کننده دیگری که می‌توانید از طریق این زبان انجام دهید، توسعه بازی‌های رایانه ای تحت مرورگر است. پس به صورت کلی می‌توان کاربردهای زبان جاوا اسکریپت را به صورت زیر بیان کرد :
- برنامه نویسی فرانت اند
- برنامه نویسی بک اند با جاوا اسکریپت
- برنامه نویسی نرم افزارهای موبایل
- برنامه نویسی نرم افزارهای دسکتاپ
زبان برنامه نویسی جاوا اسکریپت از نوع زبان‌های مفسری است. برای درک ماهیت زبان‌های برنامه نویسی مفسری ابتدا فکر کنید که شما یک مترجم هستید. برای ترجمه یک متن، دو راه بیشتر ندارید. یا باید آنچه را دریافت می‌کنید به صورت خط به خط و همزمان ترجمه کنید، یا کل مطلب را یک جا ترجمه کنید. این دقیقا همان تفاوت میان زبان‌های مفسری (Interpreter) و زبان‌های کامپایلری (Compiled) است.
شی گرایی در جاوا اسکریپت به چه معنی است؟
شی گرایی یک الگو و شیوه تفکر در برنامه نویسی است. رویکرد برنامه نویسی شی گرا از جزء به کل یا پایین به بالا است (Bottom-Up). یعنی در ابتدا واحدهای کوچکی از برنامه ایجاد می‌شوند و با پیوند این واحدهای کوچک به یکدیگر، واحدهای بزرگ‌تر شکل می‌گیرند و به همین ترتیب برنامه کامل‌تر می‌شود. برنامه نویسی شی گرا دو مفهوم کلاس (Class) و شی (Object) را ارائه می‌دهد.
شی گرایی در برنامه نویسی می‌تواند مشکلات زیادی را برای شما حل کند و باعث ساده‌تر شدن فرآیند کدنویسی شود.
جاوا اسکریپت چگونه کار می‌کند؟
شاید این سوال برای شما پیش آمده باشد که جاوا اسکریپت چگونه در مرورگرهای مختلف اجرا می‌شود؟ جواب این سوال موتورهای پردازشی (Engine) هستند. مرورگرهای مختلف برای اجرای کدهای جاوااسکریپت از موتورهای مختلفی استفاده می‌کنند.
- موتور V8 برای مرورگرهای اپرا و کروم
- موتور SpiderMonkey برای فایرفاکس
- موتورهای Trident و Chakra برای ورژن‌های مختلف اینترنت اکسپلورر
- موتور ChakraCore برای مرورگر Edge
- موتورهای Nitro و SquirrelFish برای مرورگر سافاری
این موتورها در ابتدا کدهای جاوا اسکریپت را ترجمه می‌کنند. سپس اسکریپت‌ها را به زبان ماشین کامپایل می‌کنند تا در نهایت کدها اجرا شوند. البته این موضوع به این معنی نیست که زبان جاوا اسکریپت تنها بر روی مرورگرهای وب اجرا می‌شود. این زبان برنامه نویسی تقریبا بر روی تمام پلتفرم‌ها با استفاده از JavaScript Virtual Machine قابل اجرا است.
فریمورکهای زبان جاوا اسکریپت
استفاده از فریم ورک سرعت کدنویسی شما را افزایش می‌دهد و دقت و نظم بیشتری به آن می‌بخشد.
معروف‌ترین فریمورکهای javascript :
- Angular JS
- React
- Vue.Js
- Ember
مزایای JavaScript
هر یک از زبان هایی که در دنیای برنامه نویسی مورد استفاده قرار می‌گیرند مزایا و ضعف هایی دارند که زبان JavaScript هم از این موضوع مستثنا نیست. این زبان به دلیل مزایای فراوانی که دارد در میان برنامه نویسان از محبوبیت زیادی برخوردار است. برخی از انها عبارتند از:
- برای پردازش و اجرا به کامپایلر احتیاجی ندارد.
- یادگیری جاوا اسکریپت نسبت به خیلی از زبان‌های برنامه نویسی راحت‌تر است.
- به صورت کراس پلتفورم روی مرورگر‌ها یا پلتفرم‌های مختلف اجرا می‌شود.
- نسبت به زبان‌های برنامه نویسی دیگر سبک‌تر و سریع‌تر است.
- فریم ورک ها،کتابخانه‌ها و به صورت کلی ابزارهای بسیار زیادی را در اختیارتان قرار می‌دهد.
- زبان بومی مرورگر وب است و در مرورگر کاربران پردازش می‌شود.
- امکان ایجاد صفحات وب تعاملی و پویا را به برنامه نویسان می‌دهد.
- در جواب عمل کاربران، عکس العمل نشان می‌دهد.
نقاط ضعف جاوا اسکریپت
برخی از ضعف‌های این زبان برنامه نویسی عبارتند از :
- دشواری در تشخیص دلیل خطا دادن و مشکل در دیباگ کردن.
- محدودیت در اجرای اسکریپت‌های جاوا اسکریپت با ایجاد محدودیت هایی جهت حفظ امنیت.
- اجرا نشدن بر روی مرورگرهای قدیمی.
- نفوذپذیری نسبت به اکسپلویت‌ها و عوامل مخرب.
- می تواند برای اجرای کدهای مخرب در کامپیوتر کاربران استفاده شود.
- با رندر شدن متفاوت بر روی ابزارهای مختلف می‌تواند باعث ایجاد تناقض و نداشتن یکپارچگی شود.